ایران بیش از یکصد سال است از صنعت نفت برخوردار است. امروز متخصصین ایرانی در چند قاره مشغول صدور خدمات فنی و مهندسی هستند. بخشی از این صدور اختصاص به ساخت پالایشگاههای نفت و گاز دارد. اما ایران پس از گذشت یکصد سال از صنعت نفت بنا بر ادعای برخی مقامات نفتی محتاج واردات بنزین است! چرا؟ پالایشگاه ستاره خلیجفارس در سال 85 با هدف تبدیل شدن به یکی از صادرکنندگان بنزین در خاورمیانه طراحی شد. قرار بود این پالایشگاه پاسخگوی مصرف روبه رشد بنزین و گازوئیل باشد، دیگر فرآوردههای نفتی از خارج وارد نکنیم و در شمار صادرکنندگان بنزین قرار گیریم.
طرح پالایشگاه ستاره خلیجفارس از طرحهای مهر ماندگار بود. قرار بود فاز اول این طرح در خرداد 92 افتتاح شود. در همین ماه خرداد سال گذشته دولت یازدهم سکان اجرایی را از رئیسجمهور دولت دهم تحویل گرفت. اما نه تنها فاز اول افتتاح نشد بلکه وزیر نفت مدام از ضرورت واردات بنزین سخن گفت.
گفته میشود یک میلیارد دلار هزینه تکمیل فاز اول آن بوده است. طی یک سال گذشته میلیاردها دلار واردات بنزین به صورت نقد، معاوضه با نفت خام، تهاتر با بهای صادراتی نفت کوره و ... به جیب دلالان نفتی اختصاص یافت اما برای تکمیل فاز اول پالایشگاه ستاره خلیجفارس یک میلیارد دلار تخصیص نیافت! چرا؟
پالایشگاه ستاره خلیجفارس در سه فاز تعریف شده است. فاز اول آن عبارت بود از تولید 12 میلیون لیتر بنزین و 6میلیون لیتر گازوئیل. اگر این فاز افتتاح میشد بدون اتکاء به بنزین پتروشیمیها میتوانستیم نیازهای داخل را برطرف کنیم و با تکمیل فاز دوم و سوم به صورت دائمی، ایران یکی از صادرکنندگان بزرگ فرآوردههای نفتی میشد.
چه دستی است که میخواهد ایران هنوز جزء واردکنندگان بنزین باشد و میلیاردها دلار سرمایهگذاری در این باب همچنان راکد بماند؟
تولید بنزین در پالایشگاه ستاره خلیجفارس با استاندارد یورو پنج به بازار میآید. چه کسانی میخواهند در شهرهای بزرگ، مردم همچنان از بنزین با استانداردهای نازل استفاده کنند و هیچ دغدغهای برای محیطزیست و سلامت جان مردم ندارند؟
رئیسجمهور محترم پنجشنبه گذشته جشن سالروز انتخاب خود را برگزار کرد. متاسفانه این جشن با گذشت یکسال از رقابتهای انتخاباتی در حال و هوای رقابت با رقیب و رقیبانی برگزار شد که الان وجود خارجی ندارند.
رئیسجمهور با دعوت از یک گروه خاص در این جشن کل آرای خود را به نفع یک جریان مصادره کرد و دیگر اقشار و نحلههای فکری را که گفتمان اعتدال را پذیرفته بودند ناامید کرد. همچنین در این جشن حرفهای ناروایی علیه 3/49 درصد مردم مطرح شد که نمیخواهم به چند و چون آن بپردازم.
اما واقعا اگر جای جشنی در یکسالگی خدمت دولت خالی باشد جشن خودکفایی بنزین و ارتقای ایران به عنوان یک کشور صادرکننده بنزین است که این هم برای اینکه چون قرار نیست از دولت قبل تصویر مثبتی ارائه شود به طاق نسیان کوبیده شده است. حالا که توفیق برگزاری این جشن ملی را دولت نداشته است باید به این سئوال پاسخ دهد؛ چرا در تجهیز و تامین مالی این طرح طی یک سال گذشته تعلل صورت گرفته است؟ چه کسانی از تاخیر در قطع نوار افتتاح این طرح عظیم زیان میکنند؟
طرح پالایشگاه ستاره خلیجفارس 5/2 میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی اعتبار مصوب دارد. چه کسانی در تخصیص ارز مورد نیاز این طرح کوتاهی کردند و در عوض، اهتمام جدی برای واردات بنزین در سال92 داشتند؟ براساس ماده 127 قانون برنامه پنجم توسعه به وزارت نفت اجازه داده شده تا زمان اتمام و تکمیل دو پالایشگاه ستاره خلیجفارس و فارس و تا وقتی از آن بهرهبرداری نشده از طریق روشهای تهاتر برای خرید فرآوردههای مورد نیاز با تصویب شورای اقتصاد، آن هم در موارد ضروری اقدام کند. با این تاکید که تهاتر نفت خام و میعانات گازی از شمول این جواز خارج است. آیا وزیر محترم نفت مصوبه شورای اقتصاد موضوع ماده 127 قانون برنامه پنجم را دارد که روزانه میلیونها دلار ارز را صرف واردات بنزین مینماید؟
رئیسجمهور محترم در وعدههای انتخاباتی خود فرموده بودند:
- «راهحلهای کوتاه مدت یک ماهه و 100روزه برای حل مشکلات اقتصادی پیشبینی شده است.»
اکنون یک سال از دوره خدمت دولت گذشته است. برای چنین امر مهمی که جنبه ملی دارد چه کرده است؟
- رئیسجمهور محترم فرموده بودند؛ «در ماههای ابتدایی آغاز به کار دولت تدبیر و امید، موانع تولید را از سر راه برمیدارم.»
چرا پس از 12 ماه موانع تولید بنزین در پالایشگاه ستاره خلیجفارس برداشته نشده است؟
- رئیسجمهور محترم فرموده بودند؛ «چرا همواره به خامفروشی می پردازیم؟ مگر نمیشود فرآوردههای نفتی تولید کرد؟ با این کار درآمد کشور را میتوان به
چند برابر افزایش داد.»
چرا آقای روحانی به این سئوال که خود طرح کردهاند پس از یکسال پاسخ ندادهاند؟ 70درصد طرح پالایشگاه ستاره خلیجفارس تمام شده است. آیا ایشان در این یکسال نمیتوانست کاری کند که فاز اول به بهرهبرداری برسد تا از خامفروشی و واردات بنزین فاصله بگیریم؟ چرا به وعدههای داده شده عمل نشد؟
مقام معظم رهبری در های و هوی تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری سال گذشته فرموده بودند: «من به نامزدهای گوناگون عرض میکنم جوری حرف بزنید که اگر در خرداد سال آینده نوار امروز شما را جلوی خودتان گذاشتند شرمنده نشوید. جوری وعده بدهید که اگر چنانچه آن وعده را به رخ شما کشیدند، مجبور نباشید تقصیر را به گردن این و آن بگذارید که نگذاشتند، نشد. کاری را که میتوانید انجام دهید، وعده دهید.»
راستی چرا وعده میدهید و عمل نمیکنید؟!