بیش از 30 سال است ایران تحت تحریم آمریکاییهاست. 10 سال است این تحریمها تشدید شده اما نتوانسته آثار وجودی خود را در بازارهای ایران نشان دهد. اقتصاد ایران همچنان نشاط خود را در داخل حفظ کرده است. هزاران کارآفرین و میلیونها انسان در زیر سقف کارخانهها و در مزارع دست اندرکار تولید هستند. نزدیک به 1000 میلیارد دلار تولید ناخالص ملی است و با این اقتدار، آمریکا و هم پیمانان آن هیچ غلطی نمیتوانند بکنند.
ایرانیان یک درصد جمعیت دنیا را تشکیل میدهند اما ده درصد منابع جهان در روی زمین و زیرزمین را در اختیار دارند. ایران به تنهایی میتواند بیش از 300 میلیون جمعیت را به راحتی اداره کند.
اما برخی مشکلات گریبانگیر کشور است که عمدتاً به ناکارآمدی مدیران اقتصادی کشور برمیگردد. فقر، فساد و بیکاری به تعبیر رئیس جمهور 3 منکر اقتصاد کشور است. قوانین و مقررات زیادی برای برونرفت از این مشکلات وجود دارد اما در عرصه عمل کارآمدی ندارند. بسیاری از مشکلات اقتصادی به تحریمها برنمیگردد، به مدیریتهای ناکارآمد برمیگردد. این تکیه کلام مسئولان کشور است. بیکاری بویژه تحصیلکردگان کشور را تحقیر میکند. کارآفرینان مددی از دولت مشاهده نمیکنند. چندی پیش یک کارآفرین در لرستان به دلیل عدم قبول تقاضای وام خود در جلوی یکی از بانکها اقدام به خودسوزی کرد تا شاید مسئولین بیدار شوند و نگذارند چرخ تولید در کشور از کار بیفتد اما واکنشی از دولت، اتاق بازرگانی و شورای گفتگو دیده نشد.
رئیس جمهور بارها نوید خروج از رکود را در سخنرانیها داده اما اقتصاد کشور همچنان در رکود است. رئیس مجلس هر جا میرود از اقتصاد مقاومتی و ایجاد فضای کسب و کار و رونق تولید سخن به میان میآورد. او می گوید؛ "اکثر بندهای سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی قابل اجراست، نیاز به وحدت ارادهها دارد." او میگوید؛ "اگر می خواهیم تولید رونق یابد باید اقتصادمان مردمی شود. بالابردن توان تولید داخلی مهمترین مسئله ماست."
میگویند 40 سال پیش که رئیس جمهور کره جنوبی میخواست برنامههای توسعه را کلید بزند در یک نطق تلویزیونی در حالی که جمع زیادی پای سخنرانی وی بودند گفت: "از امروز همه چیز را صادر می کنیم." بعد یک قیچی برداشت و موهای بلند خانم خود را قیچی کرد و گفت از همین جا شروع میکنیم. امروز اقتصاد کره جنوبی در یک تفاوت نجومی با کره شمالی و دیگر رقبای خود در شرق آسیا به سر میبرد.
برنامه توسعه اقتصادی ترکیه از آنجا شروع شد که تورگورت اوزال اعلام کرد: "واردات ممنوع، صادرات آزاد." کار را از همانجا شروع کرد. امروز بخش عظیمی از بازار ایران در تسخیر کالاهای ترک است.
چرا چرخ اقتصاد ما کند میچرخد؟ علت چیست؟ به قول رئیس مجلس چرا وحدت ارادهها شکل نمیگیرد؟
بگذارید به یک نمونه ملموس در همین قم که جناب آقای دکتر لاریجانی نماینده این شهر مقدس است، اشاره کنم؛
در شهرک صنعتی شکوهیه در زمینی به وسعت 16 هزار مترمربع مجتمع فورتکس رایانه با هدف بومیسازی تولیدات HiTec و اشتغالزایی نیروهای متخصص در سال 84 با 50 میلیون دلار سرمایه ایرانی، کار خود را آغاز کرد. این شرکت با تکیه بر دانش فنی و با بهرهگیری از تجربیات متخصصان ایرانی در سه شیفت کاری اقدام به تولید سی دی برای رفع نیازهای داخل کرد.
این شرکت سومین شرکت دانش بنیاد در ایران بود و مسئولین آن در سال 85 به عنوان صنعتگر نمونه مورد تقدیر قرار گرفتند و در سال 87 به عنوان واحد صنعتی نمونه شناخته شدند. همچنین در همین سالها به عنوان کارآفرینان نمونه شناخته شدند.
امروز این مجتمع اقتصادی نمونه تعطیل شده، کارگران خود را اخراج کرده، دهها میلیارد دلار ماشینآلات صنعتی معطل مانده، کرکره یکی از بزرگترین آزمایشگاههای کشور در همین مجتمع پایین کشیده شده و 650 نفر از کارگران و کارمندان و متخصصان خود را 9 ماه است اخراج و روانه بازار بیکاری در کشور کرده است.تعطیلی این بنگاه اصلا ربطی به تحریمها ندارد و هیچ عامل خارجی هم تولید آن را متوقف نکرده است. مشکلاتی دارد که خارج از حوصله این مقال است. اما رئیس مجلس که نماینده مردم قم است نتوانسته با بهرهگیری از وحدت ارادهها آن را رمزگشایی کند. دولت هم در بازگشایی آن نتوانسته است تدبیری بیندیشد! دهها و صدها بنگاه اقتصادی همانند شرکت یاد شده امروز تعطیل است و 2 میلیون بیکار را روی دست نظام و کشور نهاده است. آقای دکتر لاریجانی دوشنبه گذشته در بازدید از سازمان صنعت و معدن و تجارت استان قم در جمع صنعتگران گفت: "سودهای بانکی نباید به گونهای باشد که کمر تولیدکنندگان را بشکند." امروز بسیاری از بنگاههای اقتصادی گرفتار همین سودهای بانکی، مشکلات بیمهای، عدم تعامل درست با دستگاههای اقتصادی دولت و گرفتاریهای بوروکراتیک هستند. این گرفتاریها کی رفع میشود تا "تولید" در این کشور کمر راست کند. اگر حل مشکلات بنگاههای تولیدی فقط منوط به صحبترانی شود قطعا هیچگاه چیزی حل نمیشود.
این روزها که از نزدیک این مجتمع عظیم اقتصادی عبور میکنی، میبینی گرد مرگ را روی آن پاشیده و میلیاردها دلار سرمایه را راکد گذاشتهاند.
آیت الله جوادی آملی در دیدار با وزیر کار مطالبی شنیدنی را مطرح فرمودند. به قسمتهایی از این بیانات در زیر توجه کنید:
"کشور بیکار حیثیتی ندارد، دائم محتاج بیگانه است. اگر در جامعه رفاه دیده نمیشود از بیعرضگی مسئولان است. همه چیز را ناشی از تحریمها ندانید."
تا چند روز دیگر به استقبال روز کارگر و تکریم کار و تولید میرویم. دولت و مجلس باید اراده کنند تحت هر شرایطی تولید را در کشور سرپا نگه دارند. هیچ عذری نباید چرخ تولید را در کشور متوقف کند. هیچ بهانهای برای بیکار کردن کارگران و اخراج آنها از محیط کار را نباید پذیرفت. اراده قوا باید متمرکز روی رفع موانع تولید در کشور باشد.
میتوان هر کس را که در این ارتباط مسئولیت دارد و خطا کرده، مجازات کرد. اما "کار"، "کارآفرین" و "کارگر" نباید مجازات شود. مجازات این سه یعنی تسلیم دشمن شدن.