نگاه نو

مقالات و دیدگاه های محمد کاظم انبارلویی

نگاه نو

مقالات و دیدگاه های محمد کاظم انبارلویی

نگاه نو
طبقه بندی موضوعی
بایگانی


چندی پیش وزیر اقتصاد در جمع خبرنگاران به مناسبت روز خبرنگار سفره دلش را باز کرد و گفت: «هر ماه باید 3 هزار و 400 میلیارد تومان یارانه پرداخت کنیم. شب‌هایی که قرار است یارانه واریز شود، شب مصیبت دولت است.»(1) وزیر اقتصاد، فرد فرهیخته، باسواد، باهوش و از وزرای کارآمد دولت است. واریز یارانه‌ها به حساب شهروندان ایرانی یک حق قانونی است که مستند آن قانون هدفمندی یارانه‌هاست. در این قانون آمده است که منابع حاصل از این قانون چیست و صرف چه هزینه‌هایی می‌شود. از جمله هزینه‌ها واریز یارانه به حساب شهروندان ایرانی است. با آنکه در قانون بودجه 92 و 93 و 94به دولت اختیار داده شده است یارانه ثروتمندان را قطع کند تا قدری از حجم این مصیبت کاسته شود، دولت تاکنون در اجرای دقیق حذف یارانه ثروتمندان در اندازه حداقل ده میلیون نفر تعلل کرده است. حال ببینیم مصائب چیست و مصیبت اصلی کدام است و چطور می‌شود آنرا علاج کرد؟
تیتر اول روزنامه ایران ارگان دولت پنج‌شنبه گذشته به هشدار انتخاباتی رئیس‌جمهور اختصاص داشت. ایران نوشت: رئیس‌جمهور در نشست مشترک دولت و استانداران گفته است: شورای نگهبان ناظر انتخابات است نه مجری! اینکه چه کسی گفته است شورای نگهبان مجری انتخابات است معلوم نیست. خاتمی در طول دو دوره در دام افراطیون دوم خردادی افتاد و مرتب از این مطالب می‌گفت و شکاف بین قوا را در فرمانی که از واشنگتن برای دو قطبی‌سازی رسیده بود نمایندگی می‌کرد. گردانندگان دو قطبی‌سازی در دولت اصلاحات تا مرز تحصن در مجلس و خروج از حاکمیت و سپس خروج بر حاکمیت پیش رفتند. تکرار حرف‌های آن زمان از زبان رئیس جمهوری شگفت‌آور است. رئیس‌جمهور و دولت اکنون در برابر پرسش‌های بی‌شماری در خصوص مهار گرانی و تورم، گشایش اقتصادی و عمل به وعده‌های اقتصادی قرار دارند.
کودتای ننگین 28 مرداد یک نبرد نرم تمام‌عیار علیه ملت ایران بود. ملت در اوج قضیه ملی شدن صنعت نفت که یقه آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها را گرفته بود خنجر لیبرالها و ملی‌گراها را در پشت خود حس کرد و بازی برده در قیام تاریخی 30 تیر 1331 را به دشمن واگذار کرد. مصدق با انحلال مجلس و بی‌مهری به فدائیان اسلام و آیت الله کاشانی، عقبه نهضت را شخم زد تا آمریکایی‌ها تخم کودتا را در زمین افکار عمومی بپاشند، آن هم کودتایی که در رأس ارتش، خود مصدق قرار داشت و با همین شرط نخست وزیری را پذیرفته بود.

 (19 مرداد 94)

6 روز بعد از دستیابی به توافق هسته‌ای یا بهتر بگوییم جمع‌بندی مذاکرات در وین، قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل که به پیشنهاد آمریکا تسلیم شورا شد به اتفاق آرا به تصویب رسید. قطعنامه 2231 چیست و چرا تحریم‌های ظالمانه علیه ایران که از سال 2006 تا سال 2010 در شورای امنیت سازمان ملل طی 6 قطعنامه به تصویب رسیده بود باید لغو می‌شد؟ پایه حقوقی وضع این قطعنامه‌ها این بود که ایران حق غنی‌سازی اورانیوم را ندارد و باید بساط دانش هسته‌ای خود را جمع کند. آمریکایی‌ها که خود را پشت سر 5 قدرت جهانی پنهان کرده بودند پای خود را در یک کفش کرده بودند که پیچ و مهر‌ه‌های تاسیسات هسته‌ای ایران را باز کنند و دست ملت ایران را از فناوری‌های نوین علمی از جمله دانش هسته‌ای کوتاه کنند. دوازده سال مقاومت دیپلماتیک دولت‌های هشتم تا یازدهم تحت مدیریت شورای عالی امنیت ملی و فرماندهی کل قوا و فداکاری دانشمندان ایرانی و به ویژه شهدای هسته‌ای و از همه مهم تر پایداری ملت ایران در حفظ حقوق هسته‌ای، آمریکا را از خط "محرومیت" به پشت خاکریز "محدودیت" عقب راند.

چندی پیش پزشکی قانونی تهران اعلام کرد در سه ماهه نخست امسال 26 هزار و 734 نفر به دلیل آسیبهای ناشی از نزاع به مراکز پزشکی قانونی استان تهران مراجعه کرده‌اند. طبق این گزارش، از کل آسیب‌دیدگان نزاع در سه ماهه نخست امسال 17 هزار و 265 نفر مرد و 9هزار و 269 نفر زن بوده‌اند.(1) از این خبر چه تصوری در ذهن ما نقش می‌بندد؟ یک نزاع و درگیری و جنگ به استعداد دو لشگر، آن ‌هم با تلفاتی که ثبت شده است. چرا زودرنج و کم‌طاقت شده‌ایم و با کمترین بهانه به جان هم می‌افتیم؟
(3 مرداد 94)
جهان از ایران پس از مذاکرات هسته‌ای چه تصویری دارد؟ مذاکرات هسته‌ای کشور را در یک ماراتن ‌دیپلماتیک وارد کرد که بیش از 10 سال به طول انجامید. آمریکایی‌ها در این مدت سرکار بودند چون به دنبال چیزی بودند که تحصیل حاصل بود. ایران نمی‌خواست بمب بسازد به همین دلیل مذاکرات را در قالب‌های خاص مذاکراتی مشروع می‌دانست و اگر می‌خواستیم بمب بسازیم وجه عقلایی برای مذاکرات نداشتیم کما اینکه کره شمالی خیلی زودتر عطای مذاکرات را به لقای آن بخشید و بمب خود را آزمایش کرد و اکنون منافع آمریکا در شرق آسیا زیر چک هسته‌ای کره‌شمالی است و واشنگتن گریزی هم از آن ندارد. به اعتراف صریح جان کری ایران توانایی ساخت 12 بمب اتمی را داشت، اما نساخت.
(31 تیر94)
تفریغ بودجه سال 92 توسط غلامرضا کاتب سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی قرائت شد. (1) قرائت تفریغ هیچ حسی را در میان نمایندگان برنینگیخت. تفریغ بودجه چیست؟ اهمیت آن کدام است؟ چرا یکی از اصول قانون اساسی (اصل 55) به آن اختصاص یافته است؟ چرا یک نهاد نظارتی با هزاران کارمند و مدیر کل و... در سراسر کشور وفق اصل 54 قانون اساسی متکفل تنظیم گزارش تفریغ بودجه است؟ فایده تفریغ چیست؟ چرا میلیاردها تومان بودجه کشور اختصاص می‌یابد تا تصویری از حساب و کتاب بودجه در قالب گزارش تفریغ بودجه ارائه شود؟ اینها سئوالاتی است که اگر پاسخ داده شود نشان نمی‌دهد اهمیت تفریغ بودجه در سامان‌دهی اقتصاد کشور چه جایگاهی دارد و چرا تاکنون امر مبارزه با فساد اقتصادی بر زمین مانده و چرا امر بودجه بندی‌ و بودجه ریزی هنوز پس از گذشت سه دهه از انقلاب با چالش‌های جدی روبه روست؟
(25 تیر 94)
از شیرین‌کاری‌های مذاکرات هسته‌ای، قرائت‌های مختلف از یک متن توافق شده بین طرفین است. البته در این میان از 6 کشور طرف مقابل ایران تنها آمریکایی‌ها هستند که قرائت متفاوت ارائه می‌دهند. اصطلاح "فکت شیت" یا "گزاره برگ" در فرهنگ دیپلماسی از همین گزارش مذاکرات هسته‌ای متولد شد و اکنون در هر نوع مذاکراتی کارکرد و کاربرد پیدا کرده است.

(23تیر94)
برخی روزنامه‌های دیروز قبل از اطلاع از هر گونه توافقی اعلام کردند باید در تدارک جشن هسته‌ای بود. جمهوری اسلامی ایران با استبداد و استکبار جهانی بیش از سه دهه است که پنجه در پنجه انداخته است. این نبرد در ساحات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، نظامی و... بی‌وقفه ادامه دارد. عرصه‌ای که بیش از یک دهه در زمینه تداوم نبرد ملت ایران و آمریکای جهانخوار باز شده، عرصه نبرد دیپلماتیک است. طبیعی است جمهوری اسلامی نمی‌توانست این عرصه را خالی کند و زمین را به دشمن واگذارد. برای همین، اصل گفتگو به بهانه مناقشه هسته‌ای هیچگاه از سوی دولت‌های وقت نفی نشد. این گفتگوها مشروط به شروطی شد که منافع و مصالح ملی یا به عبارتی خطوط قرمز تعیین شده در این نبرد مراعات شود.

(7تیر94)
نقش شهید بهشتی در انقلاب اسلامی یک نقش بی‌نظیر و بی‌بدیل است. او گفتمان انقلاب اسلامی و گفتمان امام خمینی را در دهه اول انقلاب نمایندگی می‌کرد و چون کوه در برابر گفتمان ضد انقلاب متشکل از جبهه کفر، نفاق و الحاد ایستاد. تسلط او بر دو زبان خارجی، اطلاعات وسیع سیاسی او از یک طرف و آگاهی او به فقه، فلسفه، کلام و عرفان اسلامی از وی یک شخصیت برجسته ساخته بود که نسبت به همقطاران خود یک سر و گردن بالاتر بود. همین به او یک برجستگی بخشیده بود که به صورت یک سیبل در داخل و خارج مدام مورد هدف بود. شهید بهشتی در همان عمر کوتاه پس از انقلاب کارهای بزرگ و ماندنی انجام داد که جنبه تاسیسی داشت.

(28 خرداد94)
مرا آن اصل بیداری دگر باره به خواب اندر بداد افیون شور و شر، ببرد از سر ببرد از سر مرا گر آن زبان بودی که راز یار بگشودی هر آن جانی که بشنودی برون جستی از این معبر از آن دلدار دریادل مرا حالیست بس مشکل که ویران می‌شود سینه از آن جولان و کر و فر اگر با مومنان گویم همه کافر شوند آن دم وگر با کافران گویم نماند در جهان کافر

(24 خرداد 94)

1- یکی از تعهدات دولت جدید این بود که "دولت راست‌گویان" باشد. برخی دولت‌های نهم و دهم را متهم به دروغ‌گویی می‌کردند و قول داده بودند در دولت جدید به مردم "راست" بگویند. رئیس جمهور در مصاحبه با خبرنگاران داخلی و خارجی، شنبه گذشته گفت: "در دولت گذشته در یک دوره 8 ساله720 میلیارد دلار صرف واردات شد و کشور کاملا به بیرون متکی شد و همان هم علامت لازم را برای تحریم داد."

قانون هدفمندی یارانه‌ها مشتمل بر 16 ماده و 16 تبصره در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ 15/10/1388 به تصویب مجلس و یک هفته بعد در تاریخ 23/10/88 نیز به تأیید شورای نگهبان رسید. موضوع قانون هدفمندی یارانه‌ها موضوع فروش نفت در داخل است. شرکت ملی نفت بر خلاف قوانین حاکم بر مناسبات مالی دولت و این شرکت در طول دوران دولت‌های سازندگی و اصلاحات درآمد حاصل از فروش نفت در داخل را به خزانه واریز نمی‌کرد و در گردش خزانه و نیز بودجه سالیانه آن را نمی دید. سال 83 با ارائه تفریغ نفت از این حقیقت تلخ رونمایی شد که دولت‌های پیشین بر خلاف تبصره 38 قانون بودجه سال 58 که تبصره دائمی نفت تلقی می‌شد فروش نفت در داخل را به خزانه واریز نمی‌کند. از آن زمان به جای تصحیح این رویکرد غلط که اخلال در نظام مالی و اقتصادی دولت و شرکت بود مفهومی سرهم بندی شد بنام "یارانه" نفت به مردم و تدبیر برای هدفمندی آن!

26 سال از ارتحال ملکوتی امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی و رهبر نهضت همیشه پیروز اسلامی می‌گذرد. ملت ما در یکصد سال اخیر سه نهضت را تجربه کرد و تنها نهضت سوم به پیروزی رسید. پاسداشت رمز و راز این پیروزی یکی از مهمترین وظایف انقلابی ماست. انقلاب اسلامی را در جهان به نام خمینی (ره) می‌شناسند و هنوز سکه خمینی در بازار سیاست منطقه و جهانی معتبر و راه او پر رهرو است. رهبر انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه‌ای 26 سال است مومنانه در نگاهبانی از خط امام (ره) چیزی فروگذار نکرده است. او انقلاب را در حالی از خمینی کبیر تحویل گرفت که هیچ ادعایی برای جانشینی او نداشت. این بار عظیم و سترگ را خبرگان به گردن او نهادند.

(۱۲ خرداد ۹۴)
امروز قرار است وزیر محترم امور خارجه به مناسبت سالگرد ارتحال ملکوتی حضرت امام خمینی(ره) در جمع ارباب جراید پیرامون سیاست خارجی حضرت امام سخن بگویند. به این بهانه خوب است مطالبی را یادآور شویم؛ فردا نیمه شعبان میلاد امام زمان (عج) است که امام در اشتیاق ظهور او می‌فرمود: انتظار فرج از نیمه خرداد کشم. این روزها به یاد قیام تاریخی 15 خرداد، ملت ایران نیم قرن مبارزه امام (ره) با استبداد و استکبار را گرامی می‌دارد.